Cylchgronau Cymru

Y TRAETHODYDD. CREDU AC ANGHREDU. Pregeth Athrofaol a draddodwyd yn Nghapel Tabernacl, Bangor, Mawrth 16eg, 18S6, gan y Parch. F. W. Macdonald, H. A., Athraw DüWINYDDOL YN NGHOLEG Y WESLEYAID, BlRMINGHAM.* Matt. xvi. 13—16 : Ac wedi dyfod yr lesu i dueddau Cesarea Philippi, efe a ofynodd i'w ddysgyblion, gan ddywedyd, Pwy y mae djrniou yn dywedyd fÿ inod i, Mab y dyn ? A hwy a ddywedasaut, Rhai mai Ioau Eedyddiwr, a rhai, mai Eìias, ac eraill, mai Jeremias, neu nn o'r prophwydi. Efe a ddywedodd wrthynt, Ond pwy meddwch chwi ydwyf fi ? A Sinion. Pedr a atebodd ac a ddy- wedodd, Ti yw y Crist, Mab y Duw byw. Y MAE llawer o gwestiynau, ydynt o ddyddordeb ynddynt eu hunain, ag y gallai dyn yn rhesymol yrawrthod â'u hystyried. Fe allai, er engraifft, na fyddai iddo gwestiyno hawl y gofynydd i'w holi, ond gallai hòni ei ragorfraint a'i hawl ei hun o fod yn ddystaw. Gallai ddyweyd, fe allai, nad oes a fyno y cwestiwn ág ef; neu gallai ei * Yr oedd aniryw o bobl dda Bangor wedi dyfod i deimlo mai dymunol fuasai fod rhywbeth yn cael ei wneyd ganddynt a allasai fod yn debyg o brofì yn ymgeledd i feddwl ac ysbryd y bobl ieuainc sydd o wahanol barthau y wlad yn astudio yn y ddau (ìoleg sydd yn y ddinas, y rhai a fyddant cyn hir yu llanw cylclioedd pwysig, ac yn profì o ddylanwad mawr ; golygent liefyd y gellid yn rfcesymol dysgwyl i'r hyn a tyddai yn lles felly iddynt hwy, fod yn ddaioni yr un ffunud i ieuenctyd eraill, ac yu wir i'r dinaswyr yn gyffredinol. Daeth nifer da o wŷr parchus, yn cynurychioli holl gynnulleidiäoedd Ymneülduol Ban- gor, ynghyd i ystyried yr achos. (ínauffodus ui allai yr Eglwyswyr "yuigy athrach" i'r fath amcau gyda'u brodyr Anghydffurfiol.) Wedi ymgynghoriad pwyllog a brawdol, penderfynasant mai y ffordd oreu i geisio cyrhaedd yr amcau ag y cytunent oll am ei ddynmnoldeb, lyddai gwaliodd gweinidogion enwog, perthyuol i walianol gangheuau eglwys Crist, i ddyiod i Fangor i draddodi yinhob tymnior uü'er o bregethau o nodwedd athrofäol, yn ymwneyd â'r petliau ag y mae yn neillduol bwysig fod ein pobl ieuainc y dyddiau hyn wedi eu gwreiddio a'u seilio ynddynt. Ac yn gymaint ag fod yr elrydwyr yn perthyn i wahanol euwadau, ac amryw o e rydwyr Coleg y Brifysgol yu myued allan y Sabbotliau i bregethu, ac mai annymunol fuasai aflonyddu ar gynnuüiadau Sabbothol rheolaidd y gwabanol addoldai, fe beuderrynwyd yn unfrydol fod y pregetliau hyny yn cael eu traddodi ar nosou waith. Y bregeth uchod o eiddo y Parch. F. W. Macdonald oedd y gyntaf o'r gyíres. Fe'i gwrandewid gan gynnulleidfa fawr, barchus, ac astud o blith yr ìioll enwadau; a theindid fod y fath rym ynddi, a'r fath gyfaddasder yn ei chenadwri, nid yn unig i'r rliai a'i gwrandawent, ond he^yd i liaws mawr yu ychwanegol sydd yn ymdeimlo â'r anhawsderau neillduol sydd y dyddiau hyn yn codi yn ffordd crediniaeth, lel y bernid mai doeth f^ddai ei gosod fel ynia yn Gymraeg o fiaen darlleuwyr y Traethodydd. 1886 u '■